સિનેમાના ઈતિહાસમાં કેટલાક ચહેરાઓ માત્ર પડદા પર ચમકતા નથી, દિલમાં પણ જગ્યા બનાવે છે. ધર્મેન્દ્ર એવી જ એક પ્રતિભા છે. પંજાબની માટીમાં ઉછરેલા, સંઘર્ષમાં પરિપક્વ થયેલા અને પછી ભારતના સૌથી મોટા સિતારામાં સામેલ થયા હતા.
જે દિલીપ કુમારને જોઇને હીરો બન્યા, તેઓ ધર્મેન્દ્ર જેવા બનવા માંગતા હતા
1997માં 42મા ફિલ્મફેર એવોર્ડ સમારંભમાં ધર્મેન્દ્રને લાઈફટાઈમ એચીવમેન્ટ એવોર્ડ એનાયત કરાયો હતો. આ એવોર્ડ દિલીપ કુમારે પોતે ધર્મેન્દ્રને આપ્યો હતો અને કહ્યું - ‘જ્યારે મેં પહેલીવાર ધરમ (ધર્મેન્દ્ર)ને જોયા હતા, તો જોતા જ મારા હૃદયમાં ઉમંગ જાગી, અલ્લાહે મને આવો બનાવ્યો હોત તો કેટલું સારું હોત?’ એટલું જ નહીં, દેવ આનંદે પહેલીવાર ધર્મેન્દ્રને જોયા હતા ત્યારે કહ્યું હતું કે ‘ભગવાન તમે મને આવો ચહેરો કેમ આપ્યો નથી.’
•••
ગુસ્સો... સુભાષ ઘાઈને લાફો માર્યો
સુભાષ ઘાઈને ધર્મેન્દ્રએ જાહેરમાં લાફો માર્યો હતો. ખુદ હેમા માલિનીએ એક શોમાં આ વાત શેર કરી હતી. 1981માં રિલીઝ થયેલી ફિલ્મ ક્રોધીના શૂટિંગ દરમિયાન આ બનાવ બન્યો હતો. ફિલ્મના ડાયરેક્ટર સુભાષ ઘાઇ ઇચ્છતા હતા કે હેમા એક સીનમાં સ્વિમસૂટ પહેરે. પહેલા તેઓ તેના માટે તૈયાર ન હતા. સુભાષ ઘાઈની વારંવાર વિનંતી બાદ સ્વિમસૂટ પહેર્યો હતો. ધર્મેન્દ્રને આ વાતની જાણ થતાં જ એટલો ગુસ્સો આવ્યો હતો કે શૂટિંગમાં અધવચ્ચે જ સુભાષ ઘાઇને જોરદાર તમાચો માર્યો હતો. સેટ પર રહેલા લોકોએ ધર્મેન્દ્રને શાંત પાડ્યા હતા.
•••
ઉદારતા... નોટોથી ભરેલી બેગ આપી
બિમલ રોયે ધર્મેન્દ્રને ફિલ્મ બંદિની (1963)થી મોટો બ્રેક આપ્યો હતો. જ્યારે બિમલ દા ધર્મેન્દ્ર અને શર્મિલા ટાગોર સાથે ફિલ્મ ચૈતાલી બનાવી રહ્યા હતા. 1966માં તેમનું મોત થયું હતું. ફિલ્મનું શૂટિંગ અડધું થયું હતું. તમામ અભિનેતાઓ બાકી ફીસ માટે બિમલ દાના ઘરે પહોંચ્યા હતા. દરમિયાન તેમની પત્ની મનોબિના રાય ખૂબ જ પરેશાન થયા હતા. એક દિવસ ધર્મેન્દ્ર પણ તેમના ઘરે પહોંચ્યા હતા. ધર્મેન્દ્રએ પૈસાથી ભરેલી બ્રિફકેસ ખોલી અને કહ્યું કે બિમલ રાયનો તેમના પર મોટો ઉપકાર છે. આજે મને ઋણ ચુકવવાની તક મળી છે.
•••
ફિલસૂફી... મારી ખૂબીઓમાં જ ખામીઓ શોધવી
ધર્મેન્દ્રએ એક વાર મજાકમાં કહ્યું હતું કે દરેક વખતે એવોર્ડ માટે સૂટ સીવડાવતો હતો, પરંતુ મને ક્યારેય કોઈ એવોર્ડ મળ્યો નથી, માત્ર લાઇફટાઇમ એચિવમેંટ એવોર્ડ મળ્યો. અભિનયનો અર્થ દેખાડા માત્રની કલા નથી, પરંતુ પાત્રમાં સંપૂર્ણપણે ઓતપ્રોત થવું, સહજતા તેમજ આત્મીયતા છે. હું મારી ખૂબીઓમાં જ ખામીઓ શોધું છું, આ જ મારી સૌથી મોટી તાકાત છે. ક્યારેય કોઇની નકલ કરી નથી અને જ્યારે ફિલ્મમાં ગમગીન દૃશ્ય હોય તો બાળપણની દુઃખદ યાદોને યાદ કરીને જ ગ્લિસરીન વગર ભાવ વ્યક્ત કરતો હતો.
•••
પહેલી ફિલ્મ
દિલ ભી તેરા હમ ભી તેરે ફિલ્મ વર્ષ 1960માં રિલીઝ થઇ હતી. આ ફિલ્મ માટે માત્ર રૂ. 51 મળ્યા હતા. ત્યારે તેઓ માત્ર 25 વર્ષના હતા.
અભિનય માટે પહેલી પ્રશંસા
તેમની ફિલ્મ સત્યકામ સૌથી ઉમદા તેમજ યાદ્ગાર પરફોર્મન્સ મનાય છે. 1969માં રિલીઝ થઇ હતી. તેમાં તેમના અભિનયની ચર્ચા આજે પણ થાય છે.
પહેલી કોમિક ફિલ્મ
પહેલી મોટી કોમિક સફળતા ચુપકે ચુપકે હતી, જેમાં તેમનો રમૂજી અંદાજ જોવા મળ્યો. ઋષિકેશ મુખર્જીની આ ફિલ્મ 1975માં રિલીઝ થઇ હતી.
સૌથી સફળ જોડી
સૌથી વધુ 35 ફિલ્મ તેમણે હેમા માલિની સાથે કરી, જેમાંથી 31માં બંને પ્રેમી જોડીના રૂપમાં નજરે પડયા હતા. ફિલ્મોની સૌથી સફળ જોડીમાં તેમનો સમાવેશ થાય છે.
નિર્માતા તરીકે પહેલી ફિલ્મ
ફિલ્મ બેતાબ વર્ષ 1983ની મોટી હિટ ફિલ્મ હતી. જેમાં તેમણે પુત્ર સની દેઓલને લોન્ચ કર્યો હતો. તે વર્ષની સૌથી મોટી હિટ ફિલ્મોમાં હતી. તેનું સંગીત પણ લોકપ્રિય બન્યું હતું.
1973માં સર્વાધિક હિટ ફિલ્મો
1973માં ધર્મેન્દ્રએ એક જ વર્ષમાં 9 ફિલ્મો હિટ આપીને રેકોર્ડ બનાવ્યો હતો. આ એ સમયગાળો હતો જેમાં ધર્મેન્દ્રનું નામ હિટ ફિલ્મની ગેરંટી હતું.
પહેલીવાર બંને દીકરાઓ સાથે
ફિલ્મ અપનેમાં પહેલીવાર બંને દીકરાઓ સાથે વર્ષ 2007માં દેખાયા હતા. જ્યારે આ ફિલ્મની વાર્તા સાંભળી હતી ત્યારે ભાવુક થયા હતા.
